Məhdud Məsuliyyətli Cəmiyyət (MMC) yaratmaq istəyən hər kəsin qarşılaşdığı ilk və ən vacib hüquqi sənədlərdən biri təsis müqaviləsidir. Bu sənəd, cəmiyyətin hüquqi əsaslarını və təsisçilər arasındakı münasibətləri müəyyən edir. Bu yazıda təsis müqaviləsinin məzmunu, onun hazırlanmasında yol verilən səhvlər, və hüquqi məsləhətin əhəmiyyəti haqqında geniş məlumat verəcəyik.
Təsis Müqaviləsi Nədir və Nəyə Xidmət Edir?
Təsis müqaviləsi, bir və ya bir neçə fiziki və ya hüquqi şəxsin MMC yaratmaq barədə razılaşmasını ifadə edən hüquqi sənəddir. Bu müqavilə şirkətin gələcək fəaliyyət istiqamətlərini, təsisçilər arasındakı hüquq və vəzifələri, pay bölgüsünü və idarəetmə mexanizmini müəyyən edir.
Müqavilənin əsas funksiyaları:
- Hüquqi şəxsliyin yaranmasını hüquqi cəhətdən rəsmiləşdirmək
- Təsisçilərin hüquq və vəzifələrini dəqiq müəyyənləşdirmək
- Potensial mübahisələrin qarşısını almaq
Təsis Müqaviləsində Əhatə Olunmalı Əsas Bəndlər
Düzgün və tam hazırlanmış təsis müqaviləsi MMC-nin davamlılığı və hüquqi sabitliyi üçün vacibdir.
Əsas hüquqi bölmələr:
- Təsisçilərin məlumatları: Ad, soyad, VÖEN və əlaqə məlumatları
- Cəmiyyətin adı və hüquqi ünvanı
- Nizamnamə kapitalı və pay bölgüsü
- İdarəetmə forması və səlahiyyət bölgüsü
- Cəmiyyətin fəaliyyət sahəsi
- Səhm satışları və pay ötürülməsi qaydaları
- Mübahisələrin həll üsulu
Tək Təsisçili və Çox Təsisçili MMC-lər Üçün Fərqlər
Tək təsisçili MMC halında təsis müqaviləsi hazırlanmasa da, çox təsisçili MMC üçün bu sənəd məcburidir və notarial qaydada təsdiqlənməlidir.
Vacib hüquqi fərqlər:
- Tək təsisçi: Təsis aktı və nizamnamə kifayətdir.
- Çox təsisçi: Təsis müqaviləsi mütləqdir, əlavə olaraq nizamnamə də hazırlanmalıdır.
Ən Çox Yol Verilən Səhvlər və Hüquqi Risklər
Təəssüf ki, bir çox təsisçi sənədləri özləri hazırlayır və nəticədə hüquqi boşluqlarla qarşılaşırlar.
Tipik səhvlər:
- Pay bölgüsünün qeyri-dəqiq göstərilməsi
- İdarəetmə və qərar qəbuletmə mexanizminin nəzərdə tutulmaması
- Mübahisə halları üçün mexanizmlərin müəyyən edilməməsi
- Notarial təsdiqin unudulması
Bu cür səhvlər sonradan məhkəmə çəkişmələri, pay itkisi, hətta MMC-nin ləğvinə qədər nəticələnə bilər.
Təsis Müqaviləsinin Hüquqşünasla Hazırlanmasının Üstünlükləri Nələrdir?
Peşəkar hüquqşünas tərəfindən hazırlanmış təsis müqaviləsi:
- MMC-nin sabitliyini və hüquqi qorunmasını təmin edir
- Təsisçilər arasında uzunmüddətli əməkdaşlıq üçün güvənli baza yaradır
- Mübahisələrin qarşısını alır və riskləri minimuma endirir